Το
σχολείο μας υλοποιεί περιβαλλοντικά προγράμματα από το 2005. Τα
τελευταία χρόνια τα προγράμματα αυτά συμβάλλουν στην ενίσχυση των δεσμών
της σχολικής μας κοινότητας με τη γειτονιά και την πόλη μας και σε αυτή
ακριβώς τη λογική κινείται τόσο η στοχοθεσία όσο και η φύση υλοποίησης
των προγραμμάτων που εκπονούμε. Με έναρξη τη σχολική χρονιά 2014-2015 η
σχολική μας κοινότητα προχωρά κάθε χρόνο στη συγκομιδή του καρπού των
ελαιόδεντρων που περιστοιχίζουν τον προαύλιο χώρο του σχολείου μας και
τη διάθεση του ελαιολάδου σε οικογένειες μαθητών μας που το έχουν
ανάγκη. Με έναυσμα την ιδέα πως τα μέλη της σχολικής μας κοινότητας
είναι μέλη μιας μεγάλης οικογένειας η οποία δρα με κατανόηση και
αλληλεγγύη και στα πλαίσια των άσχημων για τη χώρα μας οικονομικών
συγκυριών, η συγκομιδή των ελιών και η παραγωγή ελαιολάδου έχει γίνει
ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για το σχολείο μας και έχει πάρει τη μορφή
συνάντησης που ξεπερνά τα όρια του σχολείου μας καθώς κάθε χρόνο για
ένα Σαββατοκύριακο του Νοεμβρίου η σχολική αυλή γεμίζει με συνδημότες
μας, ανθρώπους που ζουν στη γειτονιά μας , μαθητές και γονείς από άλλα
σχολεία. Στη δράση αυτή συμμετέχει και το πολιτιστικό στοιχείο καθώς
υπάρχει συμμετοχή τοπικών πολιτιστικών συλλόγων (Σύλλογος Κρητών
Ζωγράφου Ν. Καζαντζάκης) και οργάνωση παράλληλων δράσεων (μαγειρέματα
και κεράσματα στην τραπεζαρία του σχολείου από γονείς). Για τη δράση
αυτή, υπάρχουν αναφορές στον τοπικό τύπο (Εφημερίδα Επικοινωνία) και στο
ιστολόγιο του σχολείου μας
http://3dimzografou.blogspot.com ή των Γονέων και Κηδεμόνων
http://syllogosgoneontritou.blogspot.com/2014/12/blog-post_97.html
. Την χρονιά που μας πέρασε, η δράση τιμήθηκε από τον Πρόεδρο κ.
Βασίλειο Πέππα και την Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Ξένη Δημητρίου
σε πρόσκληση-συνάντηση που απηύθυνε σε μαθητές του σχολείου μας.
Τα προγράμματα που σκεφτόμαστε εντάσσονται στη θεματική ενότητα της
βιώσιμης αξιοποίησης και διαχείρισης περιβαλλοντικών πόρων και
αγκαλιάζουν την προσπάθεια για
● καλλιέργεια στους/στις μαθητές/-τριες κοινωνικών αντιλήψεων και
πρακτικών δικαιοσύνης, γενναιοδωρίας, εμπιστοσύνης, συνεργασίας,
ενσυναίσθησης,
● ενίσχυση διαρκούς διαλόγου μεταξύ του σχολείου και της τοπικής κοινωνίας
Πιο συγκεκριμένα, για την τρέχουσα σχολική χρονιά τα σχέδια δράσης είναι τα εξής:
1.
Η Συμμαχία του Κήπου (Πρόγραμμα που έχει υποβληθεί και συμμετέχει στο "Open Schools for Open Societies"
Η Συμμαχία του Κήπου/ The Garden gang είναι ένα διετές πρόγραμμα
συλλογικής διαχείρισης και ανάπτυξης του σχολικού κήπου του 3ου
Δημοτικού Σχολείου Ζωγράφου από δύο ομάδες: τους μαθητές και τους
παππούδες τους.
Με οδηγό τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της διαγενεακής μάθησης («Η
διαγενεακή μάθηση ορίζεται ως ο τρόπος με τον οποίο άνθρωποι από όλες
τις ηλικίες μπορούν να διαδώσουν τη γνώση αναμεταξύ τους. Ο σκοπός των
διάφορων διαγενεακών προγραμμάτων συνίσταται στο να φέρει κοντά
ανθρώπους από διαφορετικές γενεές μέσω διάφορων ευεργετικών
δραστηριοτήτων, ώστε να προωθηθεί η αλληλοκατανόηση και ο αλληλοσεβασμός
μεταξύ των διαφορετικών γενεών και να οικοδομηθούν κοινότητες και
ομάδες, όπου οι άνθρωποι συνυπάρχουν πρακτικά και έχουν βαθύτερη
επικοινωνία. Δίνεται με αυτό τον τρόπο στις νεότερες και παλαιότερες
γενεές η ευκαιρία της αλληλεπίδρασης και της προσφοράς μεταξύ τους,
αλλά και στον ευρύτερο κύκλο τους. Τέτοιας φύσης δραστηριότητες προωθούν
την προσωπική ανάπτυξη και συμβάλλουν στην κοινωνική τους ένταξη.
Ηλικιωμένοι και νέοι τίθενται στο ίδιο περιβάλλον, συζητούν μεταξύ τους,
ανταλλάζουν απόψεις. Οι μεγαλύτεροι μοιράζονται τη γνώση και την
εμπειρία και αισθάνονται χρήσιμοι, οι δε νέοι κατανοούν τις αλλαγές που
σχετίζονται με τη διαδικασία της ωρίμανσης και τα στάδια της μελλοντικής
ζωής τους.» Πηγή:
https://ec.europa.eu/epale/el/blog/diageneaki-mathisi?fbclid=IwAR3-iDrCo...)
οι μαθητές και οι παππούδες θα συνδιαμορφώσουν μια έκταση 100τμ αφού
πρώτα συνεργαστούν σε επίπεδο μελέτης και ανάπτυξης σχεδίων. Στη φάση
αυτή θα γίνει χρήση τεχνολογικών μέσων (οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία
να μοιραστούν με τον παππού τις γνώσεις τους στους Η/Υ και στη χρήση
ψηφιακών εργαλείων απεικόνισης μπαίνοντας στο ρόλο εκπαιδευτή) και θα
αναλυθούν τα δεδομένα, θα συνυπολογιστούν οι συνθήκες και οι παράγοντες
που επηρεάζουν την καλλιέργεια στο συγκεκριμένο χώρο. Οι δυο ομάδες θα
συνεργαστούν με ειδικούς που θα κληθούν στο χώρο του σχολείου
(γεωπόνοι, ανθοκόμοι, τεχνικοί).
Στη συνέχεια, θα προγραμματιστούν οι εργασίες υλοποίησης, θα οριστούν
τα χρονοδιαγράμματα εργασιών και παρεμβάσεων στο σχολικό κήπο και θα
εκτιμηθούν τα αποτελέσματα. Οι ομάδες θα συναντιούνται στον σχολικό κήπο
για να φυτέψουν, να παρατηρήσουν το μεγάλωμα των σπόρων, να
περιποιηθούν και να συλλέξουν τους καρπούς. Η συνεργασία τους θα
καταγραφεί με τη βοήθεια ψηφιακών μέσων (τήρηση ηλεκτρονικού ημερολογίου
το οποίο θα μάθουν οι μαθητές στους παππούδες, καταγραφή βίντεο και
φωτογραφιών) και θα αναρτάται σε ειδικό χώρο στον ιστότοπο του σχολείου.
Το πρόγραμμα θα τροφοδοτήσει με δεδομένα την υπεύθυνη έρευνα εφόσον θα είναι μια δοκιμασία που θα καταδείξει αν
1. η συνεργατική διαχείριση του σχολικού κήπου μπορεί να συμβάλλει θετικά στη βελτίωση του ποσοστού βιωσιμότητάς του,
2. η συνεργασία παιδιών με εκπροσώπους τρίτης ηλικίας μπορεί να
συμβάλλει στη συναισθηματική ωρίμανση των μαθητών αφενός αλλά και στην
ενεργοποίηση ανθρώπινου δυναμικού το οποίο με την εμπειρία ζωής που
διαθέτει μπορεί να βοηθήσει τη νέα γενιά να επαναπροσδιορίσει τη στάση
της απέναντι στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και στη σχέση του
ανθρώπου με τη γη,
3. η βιωματική επεξεργασία του θέματος και η συνεργασία μελών της
σχολικής κοινότητας θα έχει θετικές επιρροές στο γενικότερο κλίμα στης
σχολικής μονάδας και θα πυροδοτήσει νέες καινοτόμες δράσεις,
4. η Παιδαγωγική του Κήπου ως μέρος της Ανακαλυπτικής Παιδαγωγικής
επιφέρει σημαντική προστιθέμενη αξία σε διδακτικές προσεγγίσεις που
υιοθετούνται ήδη στη σχολική μας κοινότητα και
5. μπορεί να κάνει τη διαφορά για την ενσωμάτωση ευάλωτων κοινωνικά
μελών και να λειτουργήσει θετικά για την υποδοχή νέων μελών στη σχολική
οικογένεια όπως παιδιά προσφύγων, μέσω πολιτιστικών ανταλλαγών που
σχετίζονται με συνήθειες για την καλλιέργεια και τη συγκομιδή καρπών,
την πολυαισθητηριακή προσέγγιση του φυσικού περιβάλλοντος, τη σύνδεση με
τη λαϊκή παράδοση και λογοτεχνία.
Στόχοι του προγράμματος:
1. Ανάπτυξη δεσμών μεταξύ των μελών της μονάδας με προεκτάσεις σε όλα
τα επίπεδα συνεργασιών εντός σχολείου αλλά και σχολείου-τοπικής
κοινότητας με έμφαση στην αξία της κοινωνικής συμπερίληψης και σε
πρακτικά βήματα που προωθούν την ένταξη της τρίτης ηλικίας στην ενεργή
κοινωνία και την εξάλειψη του χάσματος μεταξύ των γενεών
2. Βελτίωση της στάσης των μαθητών απέναντι στο σχολικό χώρο και
ενίσχυση της εικόνας του σχολείου ως ζωντανό κύτταρο της γειτονιάς
3. Προώθηση βιωματικής μάθησης και μεθόδων ανακαλυπτικής και διαγενεακής μάθησης
4. Η ανάληψη διαφορετικών ρόλων (οι μαθητές γίνονται εκπαιδευτές και
οι μεγάλοι μαθητές και εκπαιδευτές) με στόχο την ενίσχυση της
αυτοπεποίθησης και της αυτενέργειας
Προτεινόμενες δράσεις:
1. Αφηγήσεις και παλιές εμπειρίες: Από τον κήπο στο χωριό στον κήπο του σχολείου
Συναντήσεις των εταίρων με στόχο τη σύνδεση της παλιάς εμπειρίας με τη νέα πρόκληση
2. Ο κύκλος ζωής: από τον σπόρο στον άνθρωπο
Προσέγγιση μέσω δραματοποίησης (χρήση παραμυθιών και αφήγησης),
χρήση εικόνας και ήχου για να συνδεθεί ο κύκλος ζωής στη φύση με τον
κύκλο ζωής του ανθρώπου. Παρουσίαση στη διάρκεια ανοιχτής εκδήλωσης για
την ενημέρωση της τοπικής κοινότητας
3. Ο θαυμαστός κόσμος της φύσης μέσα από την τεχνολογία
Παρουσίαση της δράσης σε φορείς της πόλης μας (ΚΑΠΗ, Δήμος Ζωγράφου)
4. Από τον κήπο στην κουζίνα
Οι γιαγιάδες μπαίνουν στην κουζίνα και ετοιμάζουν με τα παιδιά παραδοσιακές συνταγές με προϊόντα του κήπου
Ενέργειες διάχυσης στην κοινότητα:
1. Οργάνωση παρουσιάσεων και συζητήσεων
2. Αναρτήσεις στο ιστολόγιο του σχολείου και τον ιστότοπο του προγράμματος
3. Πρόσκληση μελών της τοπικής κοινωνίας στις δράσεις στο σχολικό κήπο
4. Συνάντηση και διάχυση των αποτελεσμάτων με συλλόγους άλλων σχολείων στην περιοχή
5. Αναρτήσεις στον τοπικό τύπο
6. Συμμετοχή με κιόσκι στην Ανθοκομική έκθεση του Δήμου μας
7. Εορτασμός της Ημέρας Περιβάλλοντος με κεντρικό σημείο τον σχολικό κήπο
2.
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ‘’ΕΥ ΚΗΠΟΥ ΖΗΝ’’- ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΣ
Α.ΚΥΡΙΟ ΘΕΜΑ- ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ
(Συνοπτική περιγραφή. Ποιες διαστάσεις του θέματος θα προσεγγίσετε, έως 100 λέξεις) :
Το πρόγραμμα αποτελεί μέρος του γενικότερου παιδαγωγικού σχεδιασμού
για τα σχολικά έτη 2018-2020 στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος
Erasmus+ BASICS for Democracy που υλοποιεί το σχολείο μας με βασικό θέμα
το Δημοκρατικό Σχολείο. Εντάσσεται στον πρώτο πυλώνα του Δημοκρατικού
Σχολείου που αφορά τη μαθησιακή διαδικασία και την υιοθέτηση νέων
μεθόδων διδασκαλίας και φιλοδοξεί να μεταφέρει το μάθημα εκτός σχολικής
αίθουσας.
"Σχολικός κήπος –‘’ΕΥ ΚΗΠΟΥ ΖΗΝ’’ –Λαχανόκηπος. Είμαι ότι τρώω. Το
πρόγραμμα συνδέεται με το θέμα «Αειφόρο σχολείο» και στοχεύει στην
καλλιέργεια του πνεύματος της δράσης και συμμετοχής των μαθητών στη
διαμόρφωση του σχολικού περιβάλλοντος. Οι μαθητές θα συμμετέχουν ενεργά
στη διαδικασία δημιουργίας και καλλιέργειας σχολικού κήπου και κομπόστ
προκειμένου να αποκτήσουν την αίσθηση ότι ένα ωραίο και λειτουργικό
σχολικό περιβάλλον είναι ζήτημα συλλογικής προσπάθειας και ευθύνης.
Ειδικότερα κατά τη διάρκεια του προγράμματος οι μαθητές:
• γίνονται καλλιεργητές, σπέρνοντας, φυτεύοντας και φροντίζοντας τα δικά τους φυτά
• φτιάχνουν κομπόστ για τον εμπλουτισμό του εδάφους της καλλιέργειας
• μειώνοντας τα οργανικά απόβλητα συμβάλλουν στην ανακύκλωση των οργανικών στοιχείων
• μαθαίνουν να περιορίζουν την ανάγκη χρήσης επικίνδυνων χημικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων
• ανακαλύπτουν τρόπους επαναχρησιμοποίησης του νερού
• γνωρίζουν την ελληνική παραδοσιακή διατροφή και τη συμβολή της στην υγεία τους
• γίνονται λαογράφοι αναβιώνοντας μέσα από παραδοσιακά πολιτιστικά δρώμενα τρόπους και συνήθειες καλλιέργειας
• γίνονται πρεσβευτές της δράσης στους μαθητές της α΄τάξης του επόμενου σχολικού έτους
• βρίσκουν τρόπους υιοθεσίας και φροντίδας του σχολικού κήπου για τις θερινές διακοπές
• μαθαίνουν για την παράγοντες «κλίμα» και «καιρός» και την επίδρασή τους στις καλλιέργειες
Β. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (Τι επιδιώκετε να μάθουν, έως 100 λέξεις )
α) γενικοί
οι μαθητές:
• να γνωρίσουν τις ανάγκες παραγωγής φυτικών τροφίμων και τον τρόπο που αυτές ικανοποιούνται
• να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση του σχολικού κήπου και του κομπόστ αναλαμβάνοντας την ευθύνη συντήρησής του
• να συνεργαστούν για την επίτευξη ενός στόχου
• να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη και την αίσθηση του εξωτερικού χώρου
• να αναλάβουν πρωτοβουλίες
• να διατυπώσουν απόψεις και να μάθουν να αιτιολογούν και να υπερασπίζονται τη γνώμη τους με επιχειρήματα
• να αντιληφθούν το σχολείο ως δικό τους χώρο δημιουργίας χλωρίδας
β)ειδικοί
οι μαθητές
• να γνωρίσουν τον κύκλο ζωής των φυτών και τις
ανθρώπινες δραστηριότητες που σχετίζονται με την καλλιέργειά τους "νους
υγιής εν σώματι υγιή" η αλυσίδα της υγιεινής διατροφής στον κύκλο της
ζωής φυτών και ανθρώπων
• να γνωρίσουν τα φυτά της ελληνικής χλωρίδας και την αξία της μεσογειακής διατροφής
• να μάθουν για το κομπόστ και τον τρόπο κατασκευής και λειτουργίας του
• να αναβιώσουν δρώμενα, ήθη και έθιμα του λαού μας σχετικά με τη διατροφή
• να γνωρίσουν τις επιβλαβείς σύγχρονες παρεμβάσεις στις
καλλιέργειες (μεταλλαγμένα, λιπάσματα, φυτοφάρμακα) και τις συνέπειες
στην υγεία μας να συνδέσουν την θεραπευτική επίδραση των τροφών που
παράγονται με την ορθή καλλιέργεια
• να γνωρίσουν το επάγγελμα του αγρότη
• να συνδέσουν την θεραπευτική επίδραση των τροφών που παράγονται με την ορθή καλλιέργεια
• να προτιμούν φυτικά τρόφιμα ορθής καλλιέργειας
• να γνωρίσουν τις προσπάθειες ελέγχου των πόρων διατροφής από εταιρίες
3.
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ‘’ΕΥ ΚΗΠΟΥ ΖΗΝ’’- ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ ΦΥΤΑ-ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ
Το πρόγραμμα αποτελείται από δραστηριότητες που έχουν σχεδιαστεί να
γίνουν εντός της σχολικής αίθουσας (μελέτη του κύκλου ζωής του σπόρου,
μετρήσεις, κατασκευή αφίσας, ζωγραφιές, κατασκευή κινητού φυτώριου) και
κυρίως δραστηριότητες στον κήπο (προετοιμασία κηπαρίων, σκάλισμα,
φύτευση, βοτάνισμα, φροντίδα, πότισμα, συγκομιδή). Παιχνίδια, δρώμενα,
χοροί.
